Co robić, gdy nie zgadzasz się z treścią protokołu powypadkowego?
W razie zaistnienia wypadku przy pracy, pracodawca ma obowiązek ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku.
Obowiązek ten realizuje przez powołanie zespołu powypadkowego w składzie którego wchodzi dwie osoby Inspektor bhp i Społeczny Inspektor pracy, gdy nie ma społecznego inspektora przedstawiciel pracowników znający przepisy bhp.
Ustalenia zespołu powypadkowego mają znaczenie dla poszkodowanego, w tym w szczególności na przysługujące mu świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego oraz na ewentualne znaczenie dowodowe w dochodzeniu świadczeń uzupełniających od pracodawcy np. z art 444- 446 Kodeksu cywilnego.-kodeks-cywilny
Poszkodowany może domagać się – na drodze cywilnoprawnej – naprawienia szkody lub zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 444 – 446 k.c.).
Poszkodowanemu może być przyznana stosowna suma na leczenie, przygotowanie do nowego zawodu (jeśli poszkodowany stał się inwalidą);
renta (np. w przypadku całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, wzrostu potrzeb życiowych),
a także odpowiednia suma – tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Przepisy k.c. przewidują również roszczenia, z jakimi mogą występować inne osoby, w tym rodzina zmarłego poszkodowanego.
W sytuacji, gdy na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny, zainteresowana osoba może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody – renty (do czasu zakończenia obowiązku alimentacyjnego).
Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.
Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej lub odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Poszkodowany pracownik, a w razie wypadku śmiertelnego, uprawniony członek rodziny zmarłego pracownika, mogą wystąpić do sądu rejonowego – sądu pracy z powództwem o ustalenie i sprostowanie protokołu.
1.Protokół powypadkowy – tryb sporządzenia
W razie zaistnienia wypadku przy pracy :
pracodawca podejmuje niezbędne działania eliminujące lub ograniczających zagrożenie,
zapewnienia udzielenia pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku,
stosuje odpowiednie środki zapobiegania podobnym wypadkom,
dokonuje ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku i realizuje je przez powoływany zespół powypadkowy.
Ustalenia zespołu powypadkowego ze względu na ich znaczenie dla poszkodowanego, w tym w szczególności ze względu na przysługujące mu świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego oraz ewentualne znaczenie dowodowe w dochodzeniu świadczeń uzupełniających od pracodawcy, muszą przyjąć przepisaną prawem formę.
Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 1.07.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza w formie pisemnej – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, który w skrócie nazywany jest protokołem powypadkowym.
Jego wzór określa rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 14.05.2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
Warto zwrócić uwagę, że protokół powypadkowy jako efekt prac zespołu powypadkowego jest dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego – dalej k.p.c.
Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 25.05.1999 r. II UKN 658/98, OSNP 2000, nr 15, poz. 594 ukn-658-98-wyrok-sądu-najwyższego-– „prawidłowo sporządzony protokół powypadkowy stanowi dokument urzędowy (art. 244 § 2 KPC), kodeks-postępowania-cywilnego którego treść jest dowodem tego, że miały miejsce opisane w nim fakty oraz że zakwalifikowano je, jako wypadek przy pracy.
Protokół powypadkowy, po jego sporządzeniu przez zespół powypadkowy, powinien zostać zatwierdzony przez pracodawcę w terminie 5 dni.
Zespół powypadkowy ma obowiązek zapoznania poszkodowanego w punkcie 13 protokołu z jego treścią oraz pouczenia go o przysługującym mu prawie zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym.
Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ustalanie-okolicznosci – dalej r.u.o.p.w., ustala zespół powypadkowy.
Z przepisu § 11 r.u.o.w.p ustalanie-okoliczności wynika, że podpisanie przez poszkodowanego protokołu nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem braku uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole.
Poszkodowany może przedstawić swoje uwagi i zastrzeżenia na piśmie, przed zatwierdzeniem przez pracodawcę protokołu, pracodawcy lub zespołowi powypadkowemu.
Przekazane przez poszkodowanego uwagi i zastrzeżenia powinny zostać włączone do dokumentacji powypadkowej.
Po złożeniu przez poszkodowanego uwag i zastrzeżeń albo w przypadku, gdy protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w r.u.o.w.p. – pracodawca powinien, zgodnie z § 13 r.u.o.w.p -ustalanie-okolicznosci zwrócić protokół zespołowi powypadkowemu, w celu wyjaśnienia zastrzeżeń poszkodowanego oraz ewentualnego uzupełnienia.
Ponadto, pracodawca zwracając protokół do ponownego rozpatrzenia nie dokonuje w nim adnotacji dotyczących przyczyn zwrotu.
Zespół powypadkowy ma 5 dni (§ 13 ust. 3 r.u.w.p.) na sporządzenie nowego protokołu powypadkowego, do którego powinien dołączyć pierwszy niezatwierdzony protokół.
A więc mamy do czynienia z dwoma protokołami (a nie ze zmienioną wersją pierwszego). Zatem każdy z protokołów powinien być opatrzony rzeczywistą datą, w jakiej był sporządzony.
Nowy protokół powinien obejmować wszystkie ustalenia zespołu powypadkowego, a nie tylko odnosić się do elementów zgłoszonych jako zastrzeżenia.
Przed przekazaniem protokołu powypadkowego do zatwierdzenia, zespół powypadkowy powinien powtórzyć działania związane z zapoznaniem poszkodowanego z treścią nowego protokołu powypadkowego.
Poszkodowany nadal ma prawo do zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym (nowym), o czym zespół powypadkowy jest zobowiązany pouczyć poszkodowanego (jego rodzinę w przypadku śmierci poszkodowanego).
Pracodawca może po raz kolejny zwrócić niezatwierdzony protokół powypadkowy zespołowi powypadkowemu, jeśli w nowym protokole nadal będą bezpodstawne stwierdzenia lub braki formalne, a także w przypadku, gdy poszkodowany wniesie nowe (kolejne) uwagi lub zastrzeżenia.
Do momentu zatwierdzenia protokołu przez pracodawcę istnieje możliwość uzupełniania, przy zastosowaniu wyżej wymienionych procedur, informacji zawartych w protokole powypadkowym.
Poszkodowany ma również prawo wglądu do akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów oraz kopii.
Jeśli doszło do śmiertelnego wypadku przy pracy, zespół powypadkowy zapoznaje z treścią protokołu powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika oraz poucza ich o prawie zgłaszania uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym.
Stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia.
Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku,
w szczególności pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku, a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego oraz uwagi i zastrzeżenia – stanowiące integralną część protokołu powypadkowego.
Pracodawca zwraca nie zatwierdzony protokół powypadkowy, w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy,
jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika albo protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu.
Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, sporządza, nie później niż w terminie 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego dołącza protokół powypadkowy niezatwierdzony przez pracodawcę.
Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego – członkom rodziny zmarłego pracownika.
Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy i prokuratorowi
Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych, zawierający ustalenia naruszające uprawnienia pracownika albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, może być zwrócony pracodawcy przez właściwego inspektora pracy, z uzasadnionym wnioskiem o ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
2.Protokół powypadkowy – powództwo o ustalenie, czy dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy
Co może zrobić poszkodowany ? , gdy przebieg wydarzeń zapisany w protokole powypadkowym, jest niezgodny z rzeczywistym przebiegiem wydarzeń ?
Może się zdarzyć taka sytuacja, że uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy będzie budzić wątpliwości poszkodowanego a mimo tego zdarzenie nie zostanie uznane za wypadek przy pracy.
Może również wystąpić taka sytuacja,że pracodawca będzie naciskał na zespół powypadkowy, aby ten nie uznał danego zdarzenia za wypadek przy pracy, a celem takich bezprawnych działań ze strony pracodawcy będzie chęć uniknięcia odpowiedzialności lub ukrycia zaniedbań w dziedzinie BHP.
W takiej sytuacji – poszkodowany nie jest pozbawiony dochodzenia swoich praw w sądzie.
Z „POUCZENIA” zamieszczonego w w protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy protokół powypadkowy wzór 318920754_54121069 protokół powypadkowy – wynika, że poszkodowany , a w razie wypadku śmiertelnego, uprawniony członek rodziny zmarłego pracownika, mogą wystąpić do sądu rejonowego – sądu pracy z powództwem o ustalenie i sprostowanie protokołu na podstawie art. 189 k.p.c.
Z powództwem takim, w interesie poszkodowanego pracownika może wystąpić również organizacja związkowa, działająca u pracodawcy zatrudniającego poszkodowanego pracownika.
Prawo poszkodowanego pracownika do podważenia treści protokołu powypadkowego jest bowiem podkreślane w orzecznictwie sądów pracy od wielu lat. W wyroku Sądu Najwyższego z 25.07.1973 r., III PRN 35/73, OSNC 197, nr 5, poz. 95,35-73-wyrok-sadu-najwyzszegouznano, że „sąd powszechny nie jest związany błędnym zakwalifikowaniem przez komisję powypadkową zdarzenia jako wypadku przy pracy.”
Protokół powypadkowy nie jest zatem niepodważalny, a sąd pracy może ustalić we własnym zakresie, czy określone zdarzenie miało charakter wypadku przy pracy, czy też nie i w tym zakresie dojść do odmiennych ustaleń niż pracodawca w protokole powypadkowym.
Stwierdzenie pracodawcy , że dane zdarzenie jest wypadkiem przy pracy lub nie jest wypadkiem przy pracy nie jest wiążące dla ZUS ani dla Sądu.
Pozytywnie wypowiedział się na temat dopuszczalności powództwa o ustalenie, iż dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy na podstawie art. 189 k.p.c. Sąd Najwyższy w wyroku z 5.06.2007 r. I UK 8/07, M.P.Pr. 2007, nr 9, poz. 494 powyższą konstatację uzasadnił następującą argumentacją:
„uznanie bądź nie uznanie konkretnego zdarzenia za wypadek przy pracy w protokole powypadkowym jest ostatecznie wyrazem stanowiska pracodawcy, natomiast poszkodowany bądź rodzina zmarłego pracownika
o tyle mają wpływ na to stanowisko, że w trakcie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku mogą zgłaszać uwagi do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, które mogą lecz nie muszą być uwzględnione przez pracodawcę
Jeśli uwagi poszkodowanego zgłaszane w toku postępowania powypadkowego lub jego rodziny nie zostaną uwzględnione i pracodawca podejmie ostateczną decyzję
o akceptacji protokołu powypadkowego, w którym danego zdarzenia nie uznano za wypadek przy pracy, pracownik nie jest pozbawiany dochodzenia swych praw przed sądem.
Jeśli poszkodowany czuje się pokrzywdzony i jest przekonany, że ustalenia wpisane przez zespół powypadkowy są błędne, przysługuje mu prawo wniesienia do sądu powództwa ustalenie że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy.
Przy wnoszeniu pozwu o ustalenie może pojawić się pytanie do jakiego sądu należy go wnieść ?
Czy do sądu rejonowego, czy też do sądu okręgowego?
Otóż sprawy o ustalenie, że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy należą do kategorii spraw majątkowych. A skoro tak, to właściwość sądu w sprawie o ustalenie – czy dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy zależy od wartości przedmiotu sporu.
Gdy określona przez pracownika wytaczającego powództwo wartość przedmiotu sporu przewyższa 75.000 zł to w danej sprawie o ustalenie, że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy – właściwy rzeczowo będzie sąd okręgowy a gdy wartość przedmiotu sporu nie przewyższa 75.000 zł właściwy rzeczowo w sprawie będzie sąd rejonowy.
Pracownik, poszkodowany w wypadku przy pracy, może wystąpić z powództwem o ustalenie, czy dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy, czy również z powództwem o sprostowanie protokołu powypadkowego.
Według obecnie obowiązującej ustawy wypadkowej skutkiem wypadku przy pracy jest uraz, a więc uszkodzenie tkanek ciała lub narządów wskutek działania czynnika zewnętrznego. ( nie jest konieczne aby uraz był dokumentowany zwolnieniem L4, )
Pracodawca może nie chcieć , aby w protokole powypadkowym ujęta była przyczyna wskazująca na naruszenie przezeń zasad bhp.
Naruszenie obowiązków związanych z dokumentacją powypadkową a odpowiedzialność karno-prawna
Zaniedbania po stronie pracodawcy polegające na prowadzeniu nieprawdziwej dokumentacji powypadkowej, czy też odstąpienie od jej prowadzenia, mogą rodzić odpowiedzialność karną oraz wykroczeniową po stronie pracodawcy.
Zgodnie z art. 283 § 1 Kodeksu pracy, ten kto wbrew obowiązkowi nie zawiadamia właściwego okręgowego inspektora pracy, prokuratora lub innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku,
który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy, nie zgłasza choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę,
nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich wypadków i chorób, podlega karze grzywny od 1000 do 30.000 zł.
Nadto stosownie do treści art. 221 ustawy z 6.06.1997 r. – Kodeks karny ten kto wbrew obowiązkowi nie zawiadamia w terminie właściwego organu o wypadku przy pracy lub chorobie zawodowej
albo nie sporządza lub nie przedstawia wymaganej dokumentacji, podlega grzywnie do 180 stawek dziennych albo karze ograniczenia wolności (stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł, ani też przekraczać 2000 zł).
Chcesz wnieść uwagi do protokołu, ale nie wiesz jak?
Po co się wnosi uwagi i zastrzeżenia do protokołu ? Po to by udowodnić odpowiedzialność pracodawcy za wypadek
Zrobimy to za Ciebie –
PAMIĘTAJ po wniesieniu uwag nie możesz negocjować z pracodawcą na własna rękę, każda czynność i każdy podpis wykonujesz dopiero po naszej akceptacji , bo w przeciwnym razie zostaniesz ograny przez pracodawcę. cena opracowania 500zł
Gdy jesteś zdecydowany na wniesienie uwag to :
-wysyłasz do nas na bhpekspert@gmail.com protokół powypadkowy, my oceniamy czy odwołanie ma sens, jeżeli tak ? to analizujemy protokół i piszemy uwagi.
Przykład protokołu do którego wniesiono uwagi i zastrzeżenie do protokołu Protokół Protokół Zaciemniony
Uwagi i zastrzeżenia wniesione do protokołu Uwagi zaciemniony
Dostałeś do podpisu protokół z wypadku śmiertelnego jakiemu uległa twoja najbliższa osoba ? Nie podpisuj go od razu. Będą wykorzystywać twój stres i skłaniać abyś podpisał od razu, nie słuchaj. Weź protokół do domu, bo tak można i prześlij go do mnie. Przeczytam i doradzę jak postąpić aby cię nie wykiwali.
Dlatego,że zespoły powypadkowe w zakładach pracy są skorumpowane przez pracodawców to protokoły piszą tak – by odpowiedzialnością za wypadek obciążyć poszkodowanego, co zawsze jest zawsze nieprawdą. Tymczasem za każdy zaistniały wypadek w pracy odpowiedzialność ponosi pracodawca. Piszę te słowa jako 25 letni praktyk dochodzeń powypadkowych.
bhpekspert@gmail.com lub 501 700 846
Robert Łabuzek
