Jaki wypadek i jak, zgłaszamy do Państwowej Inspekcji Pracy, Prokuratora, Urzędu Dozoru Technicznego?
Podczas pracy może dochodzić do wypadków z udziałem wykorzystywanych maszyn oraz urządzeń. Nie każdy wypadek pozostaje do wiadomości podmiotu zatrudniającego oraz poszkodowanego pracownika.
Część zdarzeń musi zostać zgłoszonych do Państwowej Inspekcji Pracy, Prokuratury oraz Urzędu Dozoru Technicznego.
Zaniechanie powyższych obowiązków może być w praktyce oceniane w kategoriach wykroczenia lub nawet przestępstwa.
Zgłoszenie wypadku do PIP nie zwalnia pracodawcy od sporządzenia protokołu wypadku. Jest 2 tygodnie od dnia wypadku na sporządzenie protokołu.
Wpis omawia najważniejsze kwestie związane z właściwym kwalifikowaniem zdarzenia na potrzeby dokonywania zgłoszeń do instytucji zewnętrznych jak również procedurę w zakresie przekazywania niezbędnych informacji.
Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych warunków pracy osobom zatrudnionym – niezależnie od podstawy prawnej na jakiej realizowana jest praca.
Tym samym bezpieczeństwo należy zapewnić zarówno pracownikom, jak również osobom zatrudnionym na podstawie elastycznych form zatrudnienia.
W dużej części przypadków procesy pracy wymagają zastosowania szeroko rozumianych narzędzi do pracy, które muszą korespondować z umówioną pracą.
Inne wyposażenie będzie na stanowisku biurowym, w inny sprzęt będzie wyposażony pracownik budowlany wykonujący prace na wysokości, a jeszcze inny osoba uczestnicząca w transporcie zakładowym wykorzystująca urządzenia transportu bliskiego.
Niezależnie od specyfiki danej pracy każdy pracodawca musi zapewnić aby stosowane maszyny i inne urządzenia techniczne:
• zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy;
• uwzględniały zasady ergonomii.
Wypadek może zaistnieć, nawet u pracodawcy wzorowo prowadzącego proces pracy, jak również i w przypadku zaniedbań ze strony pracodawcy a także pracowników w zakresie obowiązków bhp.
Przepisy wyróżniają kilka kategorii wypadków, które mogą towarzyszyć procesom pracy. Można więc wyróżnić:
•wypadek przy pracy,
•wypadek który nie może zostać zakwalifikowany jako wypadek przy pracy,
•wypadek ciężki,
•wypadek zbiorowy,
•wypadek śmiertelny,
•nieszczęśliwy wypadek oraz niebezpieczne uszkodzenie urządzenia.
Wypadek przy pracy to zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć mające związek z pracą. Wśród wypadków można wyróżnić wspomniane kwalifikowane formy, które podlegają zgłoszeniu do instytucji zewnętrznych.
Śmiertelnym wypadkiem jest wypadek wypadek w wyniku którego nastąpiła śmierć poszkodowanego w okresie sześciu miesięcy od zdarzenia.
Wypadek ciężki to wypadek w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku słuchu i mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, ale także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie, albo trwałe istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Wypadek zbiorowy – to wypadek któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Odmienna nieco kwalifikacja wypadków obowiązuje na gruncie przepisów o dozorze technicznym gdzie mowa jest o nieszczęśliwym wypadku oraz niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia.
Definicje powyższych zdarzeń regulują przepisy dotyczące warunków technicznych dozoru technicznego dla danego rodzaju urządzenia technicznego.
Przepisy zawarte w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o dozorze technicznym, odnoszące się do poszczególnych rodzajów urządzeń technicznych zawierają definicję zarówno niebezpiecznych uszkodzeń jak również nieszczęśliwych wypadków związanych z eksploatacją urządzeń technicznych.
Przykładem może być rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dla niektórych urządzeń ciśnieniowych podlegających dozorowi technicznemu..warunki-techniczne urzędu
Definiuje ono nieszczęśliwy wypadek jako nagłe zdarzenie, które spowodowało obrażenia ciała albo śmierć.
Niebezpiecznym uszkodzeniem jest natomiast nieprzewidziane uszkodzenie urządzenia ciśnieniowego, w wyniku którego urządzenie nie może być eksploatowane albo przy istnieniu którego dalsza jego eksploatacja stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska.
W sytuacji gdy wypadek jest jednocześnie nieszczęśliwym wypadkiem na gruncie przepisów o dozorze technicznym i może być oceniany w kategoriach wypadku ciężkiego zbiorowego lub śmiertelnego – będzie istniał obowiązek zawiadomienia trzech wspomnianych instytucji.
W przypadku gdy zdarzenie nie wiązało się z eksploatacją urządzenia technicznego w rozumieniu przepisów o dozorze technicznym – a zdarzenie można oceniać w kategoriach wypadku ciężkiego, śmiertelnego lub zbiorowego – wówczas istnieje obowiązek zawiadomienia PIP oraz prokuratury.
Obowiązek zgłoszenia wypadku oraz niebezpiecznego uszkodzenia wynika z przepisów ustawowych, które tym samym mają charakter powszechny – dotyczący każdego pracodawcy – niezależnie od wielkości zatrudnienia czy formy działalności.
W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom.
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy.
Źródłem powyższej zasady jest art 234 Kodeksu Pracy. dz-u-2020-1320-t-j-kodeks-pracy
W sytuacji, gdy w procesie pracy wykorzystywane są urządzenia techniczne w rozumieniu przepisów o dozorze technicznym, wówczas eksploatujący urządzenie techniczne jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ właściwej jednostki dozoru technicznego o każdym niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia technicznego lub nieszczęśliwym wypadku związanym z jego eksploatacją.
Powyższy obowiązek wynika z przepisu art 19 ustawy o dozorze technicznym. ustawa o dozorze technicznym
Zawiadomienie niezwłoczne, to zawiadomienie w jak najkrótszym czasie
Zarówno przepisy ustawy o dozorze technicznym, jak również kodeksu pracy, wymagają aby zawiadomienie o wypadku lub niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia technicznego zostało zrealizowane niezwłocznie, czyli w jak najkrótszym czasie
Uwzględniając powyższe należy przyjąć, iż wymóg niezwłocznego zgłoszenia nie oznacza, że zgłoszenie zostanie zrealizowane jako pierwsza czynność bezpośrednio po zdarzeniu.
Zgłoszenie wypadku lub niebezpiecznego uszkodzenia urządzenia przez poszkodowanego w pierwszej kolejności nakazuje podjąć czynności zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa poszkodowanemu.
Tym samym nie będzie prawidłowym postępowaniem sytuacja w ramach której w pierwszej kolejności podjęte zostaną działania zmierzające do zawiadomienia instytucji zewnętrznych, a dopiero następnie podjęte zostaną czynności zmierzające do zabezpieczenia miejsca wypadku oraz udzielenia pomocy poszkodowanemu.
Forma i treść zawiadomienia
Przepisy wskazujące wyłącznie na wymóg dokonania niezwłocznego zgłoszenia wypadku lub niebezpiecznego uszkodzenia nie regulują formy zawiadomienia. W braku szczegółowych regulacji można przyjąć, iż w praktyce dopuszczalna jest każda forma zawiadomienia – przyjmując, że spełnia ona wymóg zawiadomienia niezwłocznego.
Kontakt telefoniczny z jednostką organizacyjną PIP, prokuraturą lub UDT jak najbardziej można uznać za działanie niezwłoczne – wpisujące się jednocześnie w postulat szybkości i prostoty postępowania.
Nie można wykluczyć, że po takim telefonicznym zawiadomieniu zgłaszający zostanie poinstruowany w sprawie dokonania bardziej formalnego zgłoszenia – przykładowo na urzędowym formularzu, w tym za pośrednictwem komunikacji elektronicznej.
Tak jak przepisy zarówno kodeksu pracy, jak również ustawy o dozorze technicznym, nie regulują formy zgłoszenia wypadku – tak nie ma bezpośrednich uregulowań w zakresie zawartości takiego zawiadomienia.
W braku szczegółowych uregulowań można przyjąć, że zgłoszenie powinno zawierać oznaczenie od kogo pochodzi – nazwę pracodawcy, imię nazwisko, zajmowane stanowisko, dane kontaktowe.
Zgłoszenie o wypadku powinno zawierać określenie czasu zdarzenia – w postaci wskazania daty oraz godziny wypadku.
Niezbędne jest również wskazanie liczby osób poszkodowanych.
Rekomendowanym postępowaniem jest wskazanie w niezbędnym zakresie danych osób poszkodowanych – w postaci imienia i nazwiska, podstawy prawnej świadczenia pracy (stosunek pracy, umowa prawa cywilnego), stanowisko służbowe.
W zawiadomieniu o wypadku warto również wskazać skutki wypadku – śmierć, ciężkie obrażenia ciała, lekkie obrażenia. W przypadku zawiadomienia UDT warto określić rodzaj urządzenia technicznego, które uczestniczyło w wypadku lub którego dotyczy niebezpieczne uszkodzenie.
Zalecanym postępowaniem jest określenie miejsca wypadku – poprzez wskazanie adresu, jak również podanie krótkiego opisu zdarzenia.
Podstawa prawna:
•art. 234 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy, -dz-u-2020-1320-t-j-kodeks-pracy
•art. 19 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o dozorze technicznym ustawa o dozorze technicznym
Sporządzenie dokumentacji powypadkowej to jest sporządzenie protokołu wypadku przy pracy przez nas to koszt od 700 zł za wypadek lekki indywidualny do 3700 zł wypadek śmiertelny. Wachlarz cenowy jest uzależniony od stopnia skomplikwania dochodzenia powypadkowego.
Dostałeś do podpisu protokół z wypadku śmiertelnego jakiemu uległa twoja najbliższa osoba ?
Nie podpisuj go od razu.
Będą wykorzystywać twój stres i skłaniać abyś podpisał od razu, nie słuchaj.
Weź protokół do domu, bo tak można i prześlij go do mnie.
Przeczytam i doradzę jak postąpić aby cię nie wykiwali.
Dlatego,że zespoły powypadkowe w zakładach pracy są skorumpowane przez pracodawców to protokoły piszą tak – by odpowiedzialnością za wypadek obciążyć poszkodowanego, co zawsze jest zawsze nieprawdą. Tymczasem za każdy zaistniały wypadek w pracy odpowiedzialność ponosi pracodawca. Piszę te słowa jako 25 letni praktyk dochodzeń powypadkowych.
bhpekspert@gmail.com lub 501 700 846
Robert Łabuzek
