1.Obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy
Zgodnie z art. 207 § 1-2 kodeks-pracy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p. pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy oraz obowiązany jest chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest zobowiązany organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy; zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników,
biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy; jest też zobowiązany zapewniać rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniając zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
w swoim działaniu powinien uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
powinien również zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy a także wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Stosownie do art. 2071 § 1 i 2 k.p. kodeks-pracy pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników;
działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń; pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
W wyroku z dnia 14 września 2000 r., wyrok 16 03 2023, OSNP 2002, nr 8, poz. 191 Sąd Najwyższy stwierdził, że „zaniedbanie obowiązku zapewnienia pracownikom bezpiecznego stanowiska pracy uzasadnia odpowiedzialność pracodawcy na zasadzie winy”.
Zgodnie z art. 208 § 1-3 k.p. kodeks-pracy w razie, gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek współpracować ze sobą, wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu;
ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników;
informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywania przez nich prac.
Wyznaczenie koordynatora nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
Pracodawca, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudniani przez różnych pracodawców, jest obowiązany dostarczyć tym pracodawcom, w celu przekazania pracownikom, informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy,
na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników; działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń;
pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz do wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników.
2. Kogo można zatrudniać ?
Pracownicy zatrudnieni w oczyszczalniach powinni mieć ukończone 18 lat, posiadać ważne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w kontakcie ze ściekami, powinni być przeszkoleni w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem pracy w oczyszczalniach i w kontakcie ze ściekami, a także do wykonywania prac gazoniebezpiecznych.
W wyroku z dnia 16 grudnia 1999 r., wyrok 16 03 2023 1 , OSNP 2001, nr 10, poz. 346 SN orzekł, że „przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę”. Pracownicy powinni posiadać aktualne Świadectwo Kwalifikacyjne „E” w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych wytwarzających, przetwarzających, przesyłających, magazynujących paliwa gazowe.
3.Charakter pracy
Praca chodząca, w zmiennych warunkach atmosferycznych, związana z obsługą instalacji i urządzeń ujęcia biogazu w biologicznej oczyszczalni ścieków.
Biogaz powstaje w procesie beztlenowej fermentacji odpadów organicznych, podczas której substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste.
Biogaz wykorzystywany jest w oczyszczalniach do celów energetycznych, ogrzewania pomieszczeń i podgrzewania wody.
Nadmiar spalany jest automatycznie w pochodniach. Biogaz wykorzystywany do celów energetycznych składa się z metanu (powyżej 40%).
Poza metanem i dwutlenkiem węgla, w skład biogazu wchodzą domieszki innych gazów, takich jak tlenek węgla, siarkowodór, wodór, azot, tlen. Biogaz ze względu na dużą zawartość metanu jest gazem niebezpiecznym.
Na stanowiskach ujęcia biogazu wykonuje się dozorową i serwisową obsługę oraz remonty wydzielonej komory fermentacyjnej, dozorową i serwisową obsługę sprężarki i instalacji powietrza, instalacja działa samoczynnie, a jej działanie monitorowane jest z dyspozytorni,
okresowo wykonywany jest serwis sprężarki, zbiornika i bloków uzdatniania powietrza oraz dokonuje się wymiany oleju i filtrów powietrza; dozorową i serwisową obsługę bezpiecznika hydraulicznego zbiornika biogazu; dozorową i serwisową obsługę węzła rozdzielczo – pomiarowego,
którego praca sterowana jest z dyspozytorni, ale niekiedy wymaga ręcznego sterowania; dozorową obsługę odsiarczalników oraz wymianę masy odsiarczającej; dozorową i kontrolną obsługę zbiornika biogazu,
wymianę węgla aktywnego w filtrach węglowych, płukanie filtra biogazu azotem, wymianę filtra tkaninowego, odwadnianie w budynku kondensatu.
4. Zagrożenia
W oczyszczalniach, przy urządzeniach i instalacjach ujęcia biogazu istnieje zagrożenie wybuchu metanu oraz pożaru, możliwość zatrucia siarkowodorem i dwutlenkiem węgla, możliwość doznania urazów spowodowanych upadkiem na tym samym poziomie i na niższy poziom, możliwość powstania zagrożeń związanych z pracą urządzeń i instalacji, możliwość przeziębienia i choroby związanej z pracą na otwartej przestrzeni.
5.Niebezpieczne czynniki chemiczne
5.1.Metan
W temperaturze pokojowej jest gazem bezwonnym i bezbarwnym. W przyrodzie powstaje w wyniku beztlenowego rozkładu szczątek roślinnych.
Mieszanina metanu z powietrzem w stosunku objętościowym 1:10 ma własności wybuchowe (mieszanina piorunująca). W proporcji powyżej 15% pali się płomieniowo. Bywa częstą przyczyną groźnych w skutkach eksplozji.
5.2.Dwutlenek węgla
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny, bezwonny i niepalny gaz dobrze rozpuszczalny w wodzie i cięższy od powietrza. Występuje m.in. w zbiornikach i studzienkach kanalizacyjnych.
W małych stężeniach nie jest trujący, w większych stężeniach dwutlenek węgla jest szkodliwy dla zdrowia, a nawet zabójczy, a jego działanie powoduje powstawanie hiperkapnii, a co za tym idzie kwasicy oddechowej i w następstwie obrzęku mózgu.
Do zatruć dwutlenkiem węgla dochodzi przede wszystkim w różnych zakładach przemysłowych, głównie kopalniach, jednak zatrucia są także możliwe w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie wydzielany w wyniku fermentacji dwutlenek węgla zwiększa stężenie tego gazu w powietrzu wdychanym.
Wejście do takich pomieszczeń bez sprawdzenia składu powietrza lub bez aparatów tlenowych zagraża zatruciem, a nawet śmiercią.
Przy oddychaniu powietrzem zawierającym dwutlenek węgla w małych stężeniach (poniżej 5% w powietrzu wdychanym) zwiększa się jego ciśnienie parcjalne we krwi (hiperkapnia), co powoduje uczucie duszności, niepokój, pobudzenie ośrodka oddechowego i zwiększenie częstości oddechów.
Przy zwiększaniu się jego stężenia dochodzi do bólów i zawrotów głowy, szumu w uszach, zaburzeń postrzegania, nadmiernej potliwości i przekrwienia spojówek.
Przy stężeniach powyżej 10% narasta duszność i osłabienie, pojawiają się omamy i zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie oraz drgawki.
Stężenia powyżej 20% powodują śmierć w ciągu kilkunastu minut, a powyżej 30% śmierć natychmiastową. Niedotlenienie i obrzęk mózgu mogą spowodować nieodwracalne zmiany w mózgu, mimo uratowania zatrutej osoby.
5.3.Siarkowodór
Jest to bezbarwny, palny i trujący gaz o silnym, charakterystycznym zapachu zgniłych jaj. Zapach wyczuwalny jest tylko przy niewielkich stężeniach.
Przy stężeniach przekraczających 300 mg/m3 zapach staje się niewyczuwalny z powodu natychmiastowego porażenia nerwu węchowego.
Siarkowodór jest trujący. Jako stężenie niebezpieczne dla zdrowia przyjmuje się 6 mg/m3. Stężenie 100 mg/m3 powoduje uszkodzenie wzroku, natomiast przy stężeniu powyżej 1 g/m3 śmierć może nastąpić po zaczerpnięcia jednego oddechu. Wchłaniany jest do organizmu przez płuca i nieznacznie przez skórę.
Wydalany jest częściowo w stanie niezmienionym tą samą drogą, a częściowo z moczem.
Działanie toksyczne siarkowodoru polega na porażaniu oddychania komórkowego, co prowadzi do ciężkiego niedotlenienia. Siarkowodór działa toksycznie na komórki nerwowe.
Objawy i mechanizm ostrego zatrucia są zbliżone do zatrucia cyjanowodorem.
Przy dużych stężeniach gazu przebieg zatrucia jest gwałtowny – następuje nagłe zatrzymanie oddechu i utrata przytomności. Śmierć przez uduszenie następuje w ciągu kilku minut.
Lżejsze zatrucia objawiają się drapaniem w gardle, kaszlem, podrażnieniem spojówek, mdłościami i wymiotami.
Skutkiem długotrwałego narażenia na małe ilości siarkowodoru są: bóle i zawroty głowy, łatwe męczenie się oraz nudności. Często występują zmiany zapalne układu oddechowego.
6. Ryzyko zawodowe
Zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, oraz ochrony indywidualnej (odzież do prac na otwartej przestrzeni w zmiennych warunkach atmosferycznych, maski jednorazowe, kaski),
odzieży i obuwia roboczego, wyznaczenie stref niebezpiecznych zagrożonych wybuchem, opracowanie i udokumentowanie oceny ryzyka zawodowego, opracowanie,
udostępnienie pracownikom instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach biogazu w oczyszczalniach ścieków oraz podczas wykonywania prac gazoniebezpiecznych,
zapoznanie pracowników z oceną ryzyka oraz instrukcją bezpieczeństwa pracy, zabezpieczenie prac szczególnie niebezpiecznych,
zapewnienie higieny osobistej, oraz procedur prania i naprawy odzieży oraz higienicznego spożywania posiłków.
Ponadto, eliminacja zagrożeń dokonuje się przez przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przestrzeganie procedury pracy na obszarach zagrożonych wybuchem,
wykonywanie prac zgodnie z instrukcjami bezpieczeństwa i higieny pracy, przestrzeganie zakazu palenia tytoniu i posługiwania się ogniem otwartym, mycie rąk i twarzy przed każdym posiłkiem, dokładne mycie ciała po zakończeniu pracy, spożywanie posiłków tylko w wyznaczonych pomieszczeniach,
stosowanie szatni przepustowych na odzież własną i roboczą, przestrzeganie zakazu prania, naprawy, konserwacji i odpylania odzieży i obuwia roboczego zabrudzonego biologicznie lub chemicznie, przez pracowników.
7.BHP
7.1. Ogólne
Przepisy dotyczące bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w oczyszczalniach ścieków zawarte są w oczyszczalnia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków. Określa ono m.in. warunki bezpieczeństwa i higieny pracy osób zatrudnionych przy oczyszczaniu ścieków.
7.2.Oczyszczalnia ścieków
Poszczególne obiekty i urządzenia oczyszczalni ścieków powinny mieć ustalone nazwy, zgodnie z dokumentacją techniczną, uwidocznione na przymocowanych tablicach, oraz informacje o zagrożeniach.
Instalacje powinny posiadać oznaczenia umożliwiające łatwe rozróżnienie przesyłanych mediów, powinny być wyposażone w urządzenia kontrolno-pomiarowe umożliwiające łatwą ocenę prawidłowości pracy.
Wszystkie zasuwy i zawory powinny mieć oznaczone położenie, w którym otwierają lub zamykają przewód.
W oczyszczalniach ścieków, w których są stałe stanowiska pracy, powinny znajdować się podręczne apteczki ze środkami do udzielania pierwszej pomocy, wraz z instrukcją ich stosowania oraz wykazem pracowników przeszkolonych do udzielania pierwszej pomocy.
Teren oczyszczalni ścieków powinien być ogrodzony i niedostępny dla osób postronnych oraz oświetlony.
Oczyszczalnie ścieków powinny być wyposażone w łączność telefoniczną lub bezprzewodową. Wszystkie instalacje służące do zapobiegania lub usuwania awarii powinny być wyposażone w sygnalizację zdolną do przekazywania informacji na odległość.
Procesy technologiczne niebezpieczne i szkodliwe dla zdrowia lub życia pracowników powinny być w miarę technicznych możliwości mechanizowane, automatyzowane i hermetyzowane, a kontrola tych procesów powinna być prowadzona bez bezpośredniego udziału człowieka, przy zastosowaniu zdalnego sterowania i kontroli.
Na całym terenie należy utrzymywać i pielęgnować zieleń. Konserwacje bieżące i okresowe obiektów, urządzeń i instalacji powinny być prowadzane zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcjach eksploatacyjnych lub w dokumentacji techniczno-ruchowej.
Przejęcie obiektu do eksploatacji po pracach remontowo-budowlanych może nastąpić po całkowitym ich zakończeniu i odebraniu przez komisję powołaną przez użytkownika.
Odbiór obiektu lub urządzenia powinien być poprzedzony rozruchem. Powierzchnie podłóg, schodów i pomostów roboczych nie mogą być śliskie i nasiąkliwe, podłogi, schody, pomosty oraz ściany powinny być łatwo zmywalne.
Otwarte obiekty technologiczne o głębokości większej od 0,5 m, jak zbiorniki, kanały lub osadniki, powinny posiadać ściany wyniesione nad teren co najmniej do wysokości 0,3 m.
W przypadku, gdy wysokość ścian jest mniejsza niż 1,1 m, należy je uzupełnić do tej wysokości barierą lub inną osłoną. Bariery i osłony ze względów eksploatacyjnych mogą być rozbieralne.
Pomosty nad kanałami i otwartymi zbiornikami, jeśli służą za przejścia lub są stanowiskiem obsługi, powinny być ogrodzone barierami o wysokości co najmniej 1,1 m oraz wyposażone w krawężniki o wysokości 0,15 m i oświetlone.
Przestrzeń pomiędzy krawężnikiem a barierką powinna być wypełniona poręczami pośrednimi. Obiekty oczyszczalni powinny być wyposażone w sprzęt ratunkowy i gaśniczy, dostosowany do występującego zagrożenia wypadkowego i pożarowego.
Każda oczyszczalnia ścieków powinna być wyposażona w instrukcję eksploatacji wraz ze schematem technologicznym; instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy;
instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn, urządzeń oraz instalacji; instrukcję przeciwpożarową, instrukcję stosowania, przechowywania i eksploatacji sprzętu ochrony dróg oddechowych, instrukcję udzielania pierwszej pomocy.
W pomieszczeniach i na terenie oczyszczalni powinny znajdować się tablice ostrzegające przed niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia;
odpowiedni sprzęt ratunkowy oraz przyrządy kontrolno-pomiarowe i sygnalizacyjne, służące do ostrzegania przed substancjami szkodliwymi i niebezpiecznymi dla życia i zdrowia.
7.3.Prace na instalacjach gospodarki gazowej
Wszystkie prace na obiektach, urządzeniach i instalacjach gazowych w oczyszczalni ścieków powinny być traktowane jako prace gazoniebezpieczne podlegające specjalnym procedurom.
Prace te powinny być wykonywane na polecenie na piśmie. Pracownicy prowadzący nadzór, konserwację lub remonty urządzeń gazowych powinni być przeszkoleni ze znajomości technicznej instalacji, instrukcji stanowiskowych bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy a także poinformowani o zagrożeniach przy wykonywaniu prac gazoniebezpiecznych.
Wszystkie prace na czynnych gazociągach i instalacjach gazowych oraz prace remontowe urządzeń gazowych można prowadzić jedynie w zespołach co najmniej dwuosobowych i pod bezpośrednim nadzorem osoby do tego wyznaczonej w pisemnym poleceniu.
Obsługa powinna być wyposażona w przenośne urządzenia do monitorowania stężeń gazów (metan, siarkowodór, dwutlenek węgla i tlen) oraz w sprzęt ochrony dróg oddechowych a także w aparaty ucieczkowe.
Prace powinny być wykonywane zgodnie z instrukcjami eksploatacji urządzeń i instalacji, obsługi oraz dokumentacji technicznych.
Każdorazowe wejście do wydzielonych komór fermentacyjnych (pomosty, pompownia, wymiennikownia osadu), budynku kondensatu, węzła rozdzielczo –pomiarowego gazu, budynku generatorów gazowych powinno być odnotowane przez dyspozytora.
Prace w tych obiektach, przed ich rozpoczęciem, powinny być zgłoszone do dyspozytora. Również wszelkie prace wymagające zmian nastaw parametrów, stanów zasuw, wyłączeń lub załączeń urządzeń wymagają zgłoszenia do dyspozytora przed ich rozpoczęciem.
Na miejscu pracy powinna znajdować się apteczka pierwszej pomocy. Podczas prac gazoniebezpiecznych obowiązuje bezwzględny zakaz posługiwania się ogniem otwartym i palenia tytoniu.
Prace powinny być wykonywane narzędziami nieiskrzącymi oraz z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Zabronione jest przebywanie osób nieupoważnionych na obiektach gospodarki gazowej.
8.Prace szczególnie niebezpieczne
Zgodnie z ogolne-przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca jest obowiązany do ustalenia i aktualizowania wykazu prac szczególnie niebezpiecznych występujących w zakładzie pracy.
Do takich prac w oczyszczalniach ścieków należą prace w zbiornikach, na wysokości, w kontakcie z substancjami szkodliwymi i niebezpiecznymi oraz prace gazoniebezpieczne.
Prace, przy których istnieje możliwość wystąpienie szczegółowego zagrożenia powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu zapewnienia asekuracji (art. 225 k.p.) kodeks-pracy , a pracodawca powinien mieć wykaz tych prac.
Do takich prac w oczyszczalni ścieków należą: praca w zbiornikach, w narażeniu na czynniki szkodliwe i niebezpieczne, praca na wysokości, praca w obiektach oraz przy urządzeniach i instalacjach gazoniebezpiecznych. Pracownicy zatrudnieni przy tego rodzaju pracach powinni przechodzić szkolenie okresowe z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy co dwanaście miesięcy.
9.Warunki higieniczno-sanitarne
Pracodawca powinien zapewnić pracownikom odpowiednie warunki higieniczno-sanitarne, a w szczególności szatnię przepustową na odzież własną i roboczą, umywalnię z kabinami natryskowymi, suszarnię odzieży i obuwia, pomieszczenie do podgrzewania i spożywania posiłków oraz pomieszczenie ustępowe.
10.Zachowanie się pracowników w razie zagrożenia, wypadku lub pożaru
Zgodnie z art. 2092 § 1-2 i 2093 § 1-2 oraz 210 § 1-4 k.p. kodeks-pracy pracownik ma prawo, w razie zagrożenia dla zdrowia lub życia, odmówić wykonania pracy, a w przypadku, gdy samo przerwanie pracy nie usuwa zagrożenia, może oddalić się z miejsca zagrożenia.
Pracownik powinien o tym poinformować swojego przełożonego. W wyroku z dnia 7 stycznia 1998 r., wyrok 16 03 2023 33, OSNP 1998, nr 22, poz. 651 Sąd Najwyższy orzekł, że „powstrzymanie się od wykonywania pracy zagrażającej zdrowiu pracownika (art. 210 k.p.) kodeks-pracy może w konkretnych okolicznościach sprawy stanowić przedmiot pracowniczego obowiązku dbałości o dobro pracodawcy (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.). kodeks-pracy ” W razie wypadku przy pracy, pracownicy powinni, w zależności od skutków wypadku, wyprowadzić poszkodowanego z miejsca wypadku, umieścić go w jasnym ciepłym pomieszczeniu, zapewnić opiekę i udzielić pierwszej pomocy, wezwać lekarza, ostrzec współpracowników o zagrożeniu i przeprowadzić ewakuację, zabezpieczyć miejsce wypadku i powiadomić przełożonego.
PRZYKŁAD
Pracownicy pracowali w budynku kondensatu obsługując napędy ręczne odwadniaczy. Napędy znajdowały się w pomieszczeniu poniżej poziomu gruntu. W budynku zainstalowane były czujniki siarkowodoru i metanu.
Czujniki nie wskazywały niebezpiecznego stężenia żadnego z tych gazów. Wentylacja była włączona.
Po wykonaniu pracy pracownicy wychodzili po schodach na górny poziom pomieszczenia. Poszkodowany szedł z tyłu. Nagle upadł, a upadając uderzył głową (lewa część twarzy) o schody i barierkę. Idący przed nim pracownik odwrócił się i widząc, że poszkodowany upadł, pomógł mu się podnieść i wyprowadził go na zewnątrz budynku.
Poszkodowany oświadczył, że poczuł się źle i stracił przytomność. Zespół postanowił przyjąć następującą wersję zdarzenia, poszkodowany wychodząc na górę, na schodach nagle poczuł się źle, na ułamek sekundy mógł stracić przytomność (nie jest to jednak możliwe do stwierdzenia z całą pewnością – gdy świadek wypadku odwrócił się do poszkodowanego, poszkodowany był przytomny), stracił równowagę i przewrócił się uderzając głową (twarzą) o schody i barierkę.
Na skutek upadku był trochę oszołomiony. Na zewnątrz poszkodowany powiedział współpracownikowi, że nic mu nie jest i poszedł do budynku WKF, aby przemyć i zdezynfekować ranę na twarzy.
Przez cały czas poszkodowany był obserwowany przez współpracownika. Po przemyciu twarzy poszkodowany wrócił do pracy.
Poinformowany o zdarzeniu kierownik oczyszczalni polecił odwieźć poszkodowanego na pogotowie.
Lekarz pogotowia nie stwierdził żadnych przyczyn ewentualnego omdlenia a przyjmując informację na temat omdlenia, na karcie informacyjnej oznaczył ją znakiem zapytania.
Lekarz opisał uraz jako otarcie brody i twarzy (strona lewa) oraz stłuczenie głowy – bez złamania.
W omawianym zdarzeniu należy podkreślić prawidłową decyzję kierownika, który polecił odwieźć poszkodowanego.
W razie pożaru należy ostrzec współpracowników o zagrożeniu, zorganizować ewakuację, powiadomić przełożonego, przystąpić do akcji gaśniczej (jeśli jest możliwość ugaszenia ognia w zarodku) oraz wezwać straż pożarną. Wzywając straż pożarną należy podać adres pożaru, rodzaj pożaru (mały, średni, duży), określić, co się pali, czy jest to pożar wewnętrzny czy zewnętrzny, czy jest zagrożone życie ludzkie, na którym piętrze. Po przyjeździe straży pożarnej należy wskazać miejsce pożaru, rozmieszczenie głównych wyłączników prądu i gazu, miejsca poboru wody. Dalszy udział pracowników w gaszeniu pożaru zależy od decyzji kierującego akcją gaśniczą ze strony straży pożarnej.
